Xương chẩm là một xương chính có vị trí nằm phía sau hộp sọ. Nó là một cấu trúc xương phức tạp có chức năng bảo vệ tiểu não và các thùy chẩm của đại não, đồng thời liên kết các ống chẩm và các lỗ lớn ở đáy sọ để tủy sống đi qua. Xương chẩm có 3 phần nằm xung quanh lỗ lớn là phần nền, phần bên và trai chẩm.
Xương chẩm nhô cao ở trẻ sơ sinh có nguy hiểm không?
Mặc dù xương chẩm nhô cao ở trẻ sơ sinh không phải là một hiện tượng mới lạ, thê nhưng đây có thể là dấu hiệu để cảnh báo đến các bậc phụ huynh:
Dấu hiệu bình thường
Không chỉ ở trẻ mà người lớn cũng có hiện tượng xương chẩm nhô cao hơn bình thường. Do đó, nếu như trẻ không có các dấu hiệu bất thường khác bố mẹ hoàn toàn có thể yên tâm về tình trạng này của trẻ. Bên cạnh đó, phần đầu nhô cao có thể là thóp của bé, đây là phần linh động và không được đóng chặt, giữa thóp có chứa dịch làm giảm chấn động cho bé, có thể vì phần dịch này sẽ cho mẹ cảm giác thóp của bé bị phồng lên khi sờ vào. Dần dần thóp sẽ phát triển và cứng cáp theo sự hoàn thiện của não bộ và kích thước đầu của bé, nên mẹ có thể yên tâm về hiện tượng này.
Cảnh báo bệnh lý
Tuy nhiên, trong một số trường hợp xương chẩm nhô cao ở trẻ sơ sinh có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý. Các bệnh lý thường gây nên tình trạng này là dị tật sọ, dính khớp, tăng áp lực nội sọ,… Cha mẹ cần phải quan sát và lưu ý kỹ càng đến tình trạng sức khỏe của trẻ, nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường phải nhanh chóng đưa trẻ đi bệnh viện để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Nguyên nhân và phương pháp điều trị
Xương chẩm nhô cao ở trẻ sơ sinh là hiện tượng không mấy xa lạ, nó có thể do những nguyên nhân như sau:
Nguyên nhân
Hiện nay, tật dính khớp sọ ở trẻ sơ sinh hầu hết chưa được tìm ra nguyên nhân. Có một số trường hợp có nguyên nhân là do sự biến đổi một gen duy nhất từ đó gây ra hội chứng di truyền. Có lý do khác được cho là do sự kết hợp của gen và các yếu tố nguy cơ như đồ ăn, đồ uống, môi trường, và các loại thuốc được mẹ sử dụng trong lúc mang bầu.
Trong những năm gần đây, Trung tâm kiểm soát bệnh tật đã có những báo cáo về yếu tố làm tăng khả năng sinh con mắc chứng liền sọ là:
- Bệnh liên quan đến tuyến giáp ở mẹ.
- Mẹ sử dụng thuốc có chứa clomiphene trước và trong giai đoạn đầu mang thai.
Phương pháp điều trị
Một số trường hợp trẻ sơ sinh bị dính liền sọ nhẹ, khi não bộ đạt đến kích thước tiêu chuẩn, bé có thể không cần trải qua phẫu thuật mà vẫn phát triển bình thường.
Các trường hợp khác phẫu thuật sẽ được chỉ định để điều chỉnh dính khớp sọ để não được tiếp tục phát triển bình thường. Thời điểm phẫu thuật sẽ tùy thuộc vào thời điểm thóp đóng lại và tùy vào tình trạng sức khỏe của bé.
Hầu hết các trẻ đều sẽ khỏe mạnh nếu được phát hiện và can thiệp sớm. Nếu trẻ bị chậm phát triển hoặc trí tuệ kém hơn cần phải đi khám thường xuyên để đảm bảo não bộ vẫn đang được phát triển bình thường.
Một số dị tật làm xương chẩm nhô cao ở trẻ sơ sinh
Tình trạng xương chẩm nhô cao ở trẻ sơ sinh còn có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như:
Tật đầu méo do tư thế
Đây là một trong những lý do phổ biến nhất gây ra tình trạng đầu bị lệch và có cảm giác xương chẩm nhô cao ở trẻ sơ sinh. Có thể do tư thế nằm của bé không đúng hoặc khi mẹ mang thai đôi hoặc ba khiến cho buồng tử cung chật chội và dẫn đến sự chèn ép lên đầu của bé. Trường hợp này không cần phải phẫu thuật và có thể điều chỉnh lại bằng thói quen thông qua tư thế nằm của bé.
Hội chứng Apert
Hội chứng Apert là một trong những dị tật cực kì hiếm gặp, tỷ lệ chỉ khoảng 1/160.000 đến 1/100.000. Đây là một rối loạn mang tính di truyền gây ra sự hợp nhất của xương sọ, bàn tay và bàn chân. Ngoài dấu hiệu xương chẩm bị lồi lên, hội chứng này còn có các dấu hiệu khác là: Hộp sọ và trán cao, xương hàm trên kém phát triển, mắt lồi ra, ngón tay và chân dính liền, hở hàm ếch, mất hoặc giảm thị lực, khó thở, tăng tiết mồ hôi.
Hội chứng Crouzon
Hội chứng Crouzon được coi là một trong những hội chứng di truyền, khi mắc phải hội chứng này sẽ có các dấu hiệu tương tự như hội chứng Apert. Ngoài ra, trẻ còn có các dấu hiệu khác như: Mất hoặc giảm thính giác, tắc nghẽn đường thở, vòm miệng hình chữ v, viêm giác mạc. Phẫu thuật hộp sọ thường được chỉ định cho trẻ từ khoảng 4 đến 6 tháng tuổi.
Rối loạn loạn sản sụn
Các phần của xương chẩm được hình thành giữa các khớp bị ảnh hưởng và không thể phát triển bình thường, kèm theo nội sụn của xương chẩm ngắn và nhỏ hơn bình thường, từ đó gây ra tình trạng dị tật xương chẩm.
Qua bài viết trên, chúng tôi đã giải đáp cho bố mẹ về thắc mắc xương chẩm nhô cao ở trẻ sơ sinh có nguy hiểm không? Hy vọng qua bài viết này bạn đã có thể hiểu hơn về hiện tượng này và củng cố thêm kiến thức về việc chăm con.