Mọi người ở mọi lứa tuổi đều gặp phải ác mộng. Tuy nhiên, ác mộng phổ biến hơn ở trẻ em và đặc biệt là những trẻ dưới 10 tuổi. Các bé gái thường sẽ gặp rắc rối với những cơn ác mộng của mình hơn các bé trai. Bài viết dưới đây sẽ chỉ ra những nguyên nhân của những cơn ác mộng và cách khắc phục tình trạng gặp ác mộng.
1. Gặp ác mộng là gì ?
Ác mộng là những giấc mơ đáng sợ và đáng lo ngại. Chủ đề của những cơn ác mộng rất khác nhau tùy theo từng người, nhưng chủ đề chung bao gồm bị rượt đuổi, bị ngã hoặc cảm giác bị lạc hoặc bị mắc kẹt. Ác mộng có thể khiến cho bạn cảm thấy nhiều cảm xúc khác nhau, bao gồm:
- Sự phẫn nộ
- Tội lỗi
- Nỗi sợ hãi
- Sự lo ngại
Bạn có thể tiếp tục trải qua những cảm xúc này ngay cả khi bạn đã thức dậy.
Ác mộng dường như là một phần của sự phát triển bình thường và ngoại trừ trường hợp bị rối loạn căng thẳng sau chấn thương tâm lý, chúng thường không phải là triệu chứng của bất kỳ tình trạng bệnh lý cơ bản hoặc là rối loạn tâm thần nào.
Tuy nhiên, ác mộng có thể trở thành vấn đề nếu chúng kéo dài và khiến giấc ngủ bị gián đoạn. Điều này có thể dẫn tới mất ngủ và khó hoạt động trong ngày. Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu bạn gặp khó khăn khi đối mặt với những cơn ác mộng..
2. Triệu chứng khi gặp ác mộng
Bạn sẽ có nhiều khả năng gặp ác mộng vào nửa sau của đêm. Những cơn ác mộng có thể xảy ra hiếm khi hoặc thường xuyên hơn, thậm chí vài lần trong đêm. Các tập phim nói chung là ngắn gọn, nhưng chúng khiến bạn thức giấc và khó ngủ trở lại.
Một cơn ác mộng có thể liên quan đến các tính năng như sau:
- Giấc mơ của bạn có vẻ sống động và thực tế và rất khó chịu, thường sẽ trở nên đáng lo ngại hơn khi giấc mơ mở ra.
- Cốt truyện trong mơ của bạn thường liên quan tới các mối đe dọa đối với sự an toàn hoặc sự sống còn, nhưng nó có thể có các chủ đề đáng lo ngại khác.
- Giấc mơ của bạn sẽ đánh thức bạn.
- Bạn cảm thấy sợ hãi, lo lắng, tức giận, buồn bã hoặc ghê tởm bởi chính kết quả của giấc mơ của bạn.
- Bạn cảm thấy đổ mồ hôi hoặc tim đập thình thịch khi ở trên giường.
- Bạn có thể suy nghĩ rõ ràng khi thức dậy và có thể nhớ lại tất cả các chi tiết của giấc mơ của bạn.
- Giấc mơ của bạn dẫn đến sự đau khổ khiến bạn không thể dễ dàng chìm vào giấc ngủ trở lại.
Ác mộng chỉ được coi là một chứng rối loạn nếu mà bạn trải qua:
- Sự xuất hiện thường xuyên
- Đau khổ hoặc suy giảm nghiêm trọng trong ngày như lo lắng hoặc sợ hãi dai dẳng, hoặc lo lắng trước khi đi ngủ về việc gặp một cơn ác mộng khác
- Những vấn đề về khả năng tập trung hoặc trí nhớ, hoặc bạn không thể ngừng nghĩ về những hình ảnh trong giấc mơ của mình
- Ban ngày sẽ buồn ngủ, mệt mỏi hoặc năng lượng thấp
- Các vấn đề hoạt động ở cơ quan, trường học hoặc trong những tình huống xã hội
- Các vấn đề về hành vi liên quan đến giờ đi ngủ hoặc bị sợ bóng tối
- Có một đứa trẻ mắc chứng rối loạn ác mộng có thể gây nên rối loạn giấc ngủ đáng kể và gây lo lắng cho cha mẹ hoặc người chăm sóc.
3. Nguyên nhân của những cơn ác mộng
Những giấc mơ bao gồm cả những giấc mơ xấu và ác mộng vẫn là điều bí ẩn đối với các nhà khoa học. Mặc dù hiện nay vẫn chưa rõ nguyên nhân gây ra chúng, nhưng chúng tôi biết về rất nhiều điều có thể khiến ác mộng xảy ra nhiều hơn. Dưới đây là các nguyên nhân của những cơn ác mộng :
3.1. Lo lắng hoặc căng thẳng
Đôi khi, những căng thẳng hàng ngày của cuộc sống có thể mang đến những cơn ác mộng. Lo lắng về trường học hoặc công việc có thể khiến bạn có nhiều khả năng mắc bệnh này hơn. Những sự kiện lớn hơn và những thay đổi trong cuộc sống, chẳng hạn như chuyển nhà hoặc mất người thân, cũng có thể mang đến những cơn ác mộng.
3.2. Chấn thương và rối loạn căng thẳng sau sang chấn (PTSD)
Không có gì lạ khi gặp ác mộng sau một điều gì đó đau buồn, chẳng hạn như lạm dụng thể chất, lạm dụng tình dục hoặc một tai nạn. Đối với những người bị rối loạn căng thẳng sau chấn thương tâm lý (PTSD), những cơn ác mộng là điều thường thấy. Nếu bạn bị rối loạn căng thẳng sau chấn thương tâm lý, bạn có thể có những cơn dữ dội và xảy ra thường xuyên. Những cơn ác mộng đó cũng có thể làm cho bệnh rối loạn căng thẳng sau chấn thương tâm lý của bạn trở nên tồi tệ hơn.
3.3. Tình trạng sức khỏe tâm thần
Nếu bạn đang đối mặt với những thứ như rối loạn lưỡng cực, trầm cảm, rối loạn lo âu nói chung hoặc tâm thần phân liệt, bạn có nhiều khả năng gặp ác mộng. Bác sĩ có thể đề xuất những điều như kỹ thuật giảm căng thẳng hoặc các loại liệu pháp khác nhau có thể giúp giảm thiểu cơn ác mộng của bạn.
3.4. Sử dụng thuốc
Một số loại thuốc có thể khiến cho bạn gặp ác mộng nhiều hơn. Chúng bao gồm các loại thuốc như sau:
- Thuốc chống trầm cảm
- Chất kháng khuẩn
- Thuốc chẹn beta
- Thuốc huyết áp
- Thuốc điều trị bệnh Parkinson
- Thuốc giúp bạn cai thuốc lá
- Chất kích thích như amphetamine và methylphenidate (như những chất được sử dụng để điều trị ADHD và chứng ngủ rũ)
Nếu bạn nghĩ rằng thuốc gây ra ác mộng cho bạn, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn. Họ có thể thay đổi loại thuốc hoặc liều lượng mà bạn dùng.
3.5. Lạm dụng chất chất kích thích
Nếu lạm dụng rượu hoặc ma túy, bạn có thể gặp nhiều ác mộng hơn. Bỏ rượu hoặc ma túy cũng có thể làm cho chúng dễ xảy ra hơn. Ví dụ, thuốc opioid ảnh hưởng đến các bộ phận của cơ thể bạn điều chỉnh giấc ngủ. Bạn có thể có một giấc ngủ nặng, nhưng bạn cũng có thể quay đi quay lại giữa các giai đoạn của giấc ngủ nhanh hơn nhiều. Điều đó có thể mang đến những cơn ác mộng. Khi bạn trải qua quá trình rút tiền và mô hình của bạn điều chỉnh lại, cơn ác mộng có thể kéo dài.
3.6. Ngủ không đủ
Một giấc ngủ thiếu chất lượng có thể gây ra một cơn ác mộng. Nguyên nhân phổ biến khiến bạn chìm trong giấc ngủ không yên là do thay đổi lịch trình của bạn. Ví dụ, nếu bạn thức dậy hoặc đi ngủ vào những thời điểm không bình thường đối với bạn, hoặc nếu bạn khó ngủ. Mất ngủ cũng là một nguyên nhân phổ biến gây ra ác mộng.
3.7. Ăn ngay trước khi đi ngủ
Bữa ăn nhẹ hoặc bữa ăn nhẹ trước khi đi ngủ có thể tăng tốc độ trao đổi chất, giúp não hoạt động nhiều hơn. Nếu bạn thấy mình gặp nhiều ác mộng hơn, hãy cố gắng tránh những cảm giác say mê sau bữa tối.
3.8. Chứng ngưng thở lúc ngủ
Đây là khi bạn ngừng thở một thời gian ngắn trong khi ngủ. Mặc dù các bác sĩ không chắc chắn lý do tại sao, nhưng có niềm tin rằng chứng ngưng thở khi ngủ có thể khiến bạn gặp ác mộng nhiều hơn. Một số nhà nghiên cứu nghĩ rằng căng thẳng có thể đi kèm với tình trạng này gây ra họ. Một số nghiên cứu cho thấy liệu pháp thở CPAP (continuous positive airway pressure) có thể làm giảm tỷ lệ gặp ác mộng của bạn. Trong một nghiên cứu, 91% người tham gia cho biết cơn ác mộng của họ sẽ biến mất sau khi họ mắc phải nó.
3.9. Sách và Phim đáng sợ
Đôi khi, đọc một cuốn sách đáng sợ hoặc xem một bộ phim kinh dị có thể gây ra ác mộng, đặc biệt là nếu bạn làm chúng ngay trước khi đi ngủ. Trò chơi điện tử và chương trình truyền hình khiến bạn sợ hãi cũng có thể khiến bạn có nhiều khả năng mắc phải trò chơi đó hơn. Nếu bạn nhận thấy rằng bạn thường gặp ác mộng sau khi đọc hoặc xem một thứ gì đó đáng sợ, hãy tránh những hoạt động đó ngay trước khi bạn đi ngủ.
4. Khi nào đến gặp bác sĩ
Thỉnh thoảng gặp ác mộng là chuyện bình thường. Nhưng bạn nên đến gặp bác sĩ nếu gặp ác mộng:
- Khiến giấc ngủ của bạn bị gián đoạn
- Diễn ra nhiều hơn một lần một tuần
- Ảnh hưởng đến tâm trạng hoặc hoạt động của bạn
- Khiến bạn sợ đi ngủ
- Làm cho bạn khó thực hiện các công việc hàng ngày
- Bắt đầu cùng lúc bạn bắt đầu một loại thuốc mới
5. Bạn có thể làm gì ?
Những cơn ác mộng đôi khi xảy ra, nhưng có những chiến lược có thể làm giảm cơ hội mắc phải của bạn. Cố gắng:
- Giữ lịch trình ngủ và nghỉ ngơi đầy đủ vào ban đêm
- Cắt bỏ rượu, caffein và thuốc lá
- Tập thể dục sớm hơn trên ngày
- Hãy thư giãn trước khi bạn chìm vào giấc ngủ
- Tránh xa những bộ phim đáng sợ, trò chơi điện tử, chương trình truyền hình và sách
- Nếu những mẹo này không hiệu quả, hãy đến gặp bác sĩ của bạn. Họ có thể giúp bạn tìm ra một nguyên nhân khác gây ra ác mộng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
